|
De geschiedenis van de Boerderij Kerkzicht is diep geworteld in de ontwikkeling van de polder waarin deze zich bevindt. Deze polder, gelegen in een vruchtbaar agrarisch gebied, heeft door de eeuwen heen een belangrijke rol gespeeld in de lokale economie en cultuur. In de 11e eeuw begon men hier met de aanleg van de polder, waarbij de eerste stappen in de landbouw en veeteelt werden gezet. De combinatie van waterbeheer en landbouwtechnieken leidde tot een succesvolle agrarische gemeenschap.
Naast de akkerbouw werd er ook veen afgegraven. Dit veen, dat rijk is aan organisch materiaal, werd gebruikt als brandstof voor koken en verwarming. De afgraving van het veen had echter aanzienlijke gevolgen voor het milieu: de grond werd steeds natter, wat uiteindelijk de grond alleen maar geschikt maakte voor veeteelt. Deze transformatie markeerde een belangrijke fase in de agrarische geschiedenis van de regio, waarin boeren zich moesten aanpassen aan veranderende omstandigheden.
In de 17e eeuw werd het noodzakelijk om de vochtige gronden te ontwateren. Dit leidde tot de aanleg van zeven molens die tot zes meter onder het zeeniveau water konden pompen. Deze ingrijpende maatregelen maakten het mogelijk om de natte gebieden om te vormen tot vruchtbare landbouwgrond. Hierdoor konden de boeren hun bedrijven uitbreiden en de productie verhogen, wat de lokale economie ten goede kwam. De groei van de boerenbedrijven leidde ook tot een toename van de bevolking in de regio, wat de sociale structuur van de gemeenschap veranderde. |
In 1874 vestigde de familie De Jong zich in de polder en lieten zij de huidige boerderij bouwen. Deze boerderij is niet alleen een gebouw, maar fungeert als een monument van geschiedenis en ambacht. De architectuur weerspiegelt de stijl en technieken van die tijd, en de boerderij is een tastbare herinnering aan de inspanningen van de vroegere generaties.
De geschiedenis van Boerderij Kerkzicht gaat terug tot 1874, een jaar dat nog steeds zichtbaar is in de authentieke dakpannen van het gebouw. Wanneer je de centrale hal binnenkomt, valt het meteen op: de dakpannen vertonen de sporen van de tijd en weerspiegelen de ambachtelijke vaardigheden van de bouwers. |
|
| Wanneer u de voordeur binnenkomt, wordt u verwelkomd door de sporen van de geschiedenis. Rechts ziet u enkele berichten die zijn achtergelaten door Nicolaas de Bruin en P. van Groen, twee ambachtslieden die een belangrijke rol hebben gespeeld in de bouw van dit pand. Op de achterzijde van de destijds gebruikte planken hebben zij, tijdens de bouw, hun namen en berichten achtergelaten. Dit maakt de geschiedenis van de boerderij tastbaar en geeft een persoonlijke dimensie aan het gebouw. |
|
In het volgende vak ziet u een oud handgemaakt kozijn met pen-gatverbindingen, een prachtig voorbeeld van traditioneel vakmanschap. Dit kozijn getuigt van de zorgvuldigheid en de technieken die in die tijd werden gebruikt. Verderop in de hal bewonderen we een deel van een indrukwekkende boomstambalk, met originele zwaluwstaar verbinding en destijds bevestigd met de hand gesmede spijkers. Deze elementen samen schetsen een beeld van de robuuste constructie van de boerderij. |
|
Verderop in de hal bewonderen we een deel van een indrukwekkende boomstambalk, met originele zwaluwstaar verbinding en destijds bevestigd met de hand gesmede spijkers. Deze elementen samen schetsen een beeld van de robuuste constructie van de boerderij.
|
Aan de overkant van de ruimte komen oud en nieuw samen. Het oude wordt vertegenwoordigd door de originele 19e-eeuwse handgestoken turfjes, die getuigen van het ontstaan van deze polder. Het nieuwe, daarentegen, zijn twee werken gemaakt door Mar Joke de Heer. Deze zijn vervaardigd van klei uit de polder, vermengd met as uit onze houtgestookte centrale verwarming. Dit laat zien hoe moderne technieken en materialen kunnen worden geïntegreerd met de rijke geschiedenis van de boerderij.
|
| Een belangrijk deel van de restauratie van de boerderij in 2022 is het bovendste deel van de 8 meter lange palen, waarvan er 42 onder de boerderij zijn geslagen als nieuwe fundering. Deze palen zijn cruciaal voor de stabiliteit van het gebouw en symboliseren de voortdurende zorg voor het behoud van deze historische plek. |
|
In het laatste vak vinden we smeedijzeren producten uit ongeveer 1850. Deze handgemaakte materialen zijn niet alleen functioneel, maar ook esthetisch, en ze dragen bij aan de historische waarde van de boerderij.
Boerderij Kerkzicht is meer dan alleen een gebouw; het is een levend monument dat de geschiedenis en het vakmanschap van de 19e eeuw weerspiegelt. Elk element, van de dakpannen tot de smeedijzeren producten, vertelt een verhaal van een tijd die ons nog steeds inspireert en verbindt met onze wortels. Het is een plek waar geschiedenis en moderniteit hand in hand gaan, en waar de verhalen van vroegere generaties voortleven in de stenen en hout van de boerderij.
|
|
|
Lees over onze boerderij in het vakblad over Stolpboerderijen!
Klik hier!
|
|
|
De geschiedenis van Boerderij Kerkzicht, gelegen in een pittoresk deel van Nederland, is doordrenkt van verhalen en innovaties die de landbouwpraktijken in de regio hebben vormgegeven. Een van de meest intrigerende aspecten van deze boerderij is de waterhuishouding, die door de jaren heen verschillende transformaties heeft ondergaan. Dit essay onderzoekt de ontwikkeling van de watervoorziening op Boerderij Kerkzicht vanaf 1850 en de ontdekking van een oude put tijdens recente sloopwerkzaamheden.
De Oude Put en de Boomstam
Tijdens de renovatiewerkzaamheden in het binnengedeelte van de boerderij stuitten de arbeiders op een oude put, een ontdekking die aanvankelijk verwarring veroorzaakte. Uit de put kwam de boomstam tevoorschijn, die nu zichtbaar is aan het plafond van de centrale hal. Deze boomstam bleek niet zomaar een stuk hout; het was een cruciaal onderdeel van de waterhuishouding in de vroegere dagen van de boerderij.
Een bezoek aan het Openluchtmuseum in Arnhem, waar een authentieke stolp te zien is, bood meer inzicht in de functie van deze boomstam. Het bleek dat de boomstam volledig was uitgehold en diende als een toevoer buis, met daarop een handbediende pomp. Het water dat door deze pomp werd opgepompt, stroomde via goten naar de stallen, zodat de koeien konden drinken. Dit systeem illustreert niet alleen de inventiviteit van de boeren in die tijd, maar ook de noodzaak van efficiënte waterdistributie in de landbouw.
|
De Stalen Duiker en Modernisering
In de centrale hal van de boerderij bevindt zich een document uit 1910, waarin de heer De Jong een vergunning aanvraagt voor de installatie van een duiker. Deze stalen duiker, die nu ook aan het plafond hangt, verbindt Den Ring met de boerderij. Dit leidingsysteem, dat nog steeds onder de dijk doorloopt, maakte het mogelijk om water uit de Ring naar de boerderij te transporteren. Aan het eind van de duiker bevond zich een kraan, die het handmatig pompen overbodig maakte. Dit signaleert een belangrijke overgang in de waterhuishouding van de boerderij, van handmatige arbeid naar mechanisatie.
De oude duiker die door de dijk loopt, is nog steeds zichtbaar en fungeert als een fontein aan de voorzijde van de boerderij. Het water dat uit de Ring komt, stroomt via de duiker in de sloot en creëert voldoende druk om een prachtige fontein te vormen. Dit niet alleen een visueel hoogtepunt, maar ook een symbool van de vooruitgang in de waterhuishouding en de agrarische technieken.
|
|
|
Conclusie
De geschiedenis van het water op Boerderij Kerkzicht vanaf 1850 weerspiegelt de evolutie van landbouwtechnieken en de noodzaak van efficiënte waterdistributie. De ontdekking van de oude put en de boomstam, evenals de implementatie van de stalen duiker, zijn getuigen van de creativiteit en het doorzettingsvermogen van de boeren uit het verleden. Deze elementen zijn niet slechts relicten van een vervlogen tijd, maar vormen een essentieel onderdeel van de identiteit en functionaliteit van de boerderij. Door deze geschiedenis te bewaren en te waarderen, kunnen we niet alleen leren van het verleden, maar ook inspiratie opdoen voor de toekomst van duurzame landbouwpraktijken. |
|
|
De verbouwing van Boerderij Kerkzicht, die begon in januari 2020 en nog steeds voort duurt markeert een belangrijke fase in de geschiedenis van dit monumentale pand. De oorspronkelijke binnenstructuur van de boerderij was in een slechte staat en voldeed niet langer aan de moderne eisen. Daarom werd besloten tot een ingrijpende renovatie, waarbij met zorg werd omgegaan met de monumentale buitenkant en constructie van de boerderij.
Tijdens de sloopwerkzaamheden werd er veel aandacht besteed aan het behouden van de 150 jaar oude waardevolle materialen. In de hal is bijvoorbeeld een lambriseringen te vinden, gemaakt van 150 jaar oude planken met daarop de originele verf. Dit getuigt van de inzet om de geschiedenis van de boerderij levend te houden, zelfs tijdens de verbouwing. |
Een van de belangrijkste aspecten van de renovatie was de aanleg van een stevige fundering. Er zijn 42 heipalen geslagen, die een cruciale rol spelen in de stabiliteit van het gebouw. Op deze palen is een 25 cm dikke betonnen vloer gestort, die doorloopt onder de buitenmuren en onder de zes palen die het dak van de boerderij ondersteunen. Deze solide basis is essentieel voor de duurzaamheid van de boerderij in de toekomst.
Bovenop de betonnen vloer is isolatiemateriaal aangebracht, wat bijdraagt aan het energiezuinige karakter van de verbouwing. Hierover zijn betonnen of zandcementvloeren gestort met vloerverwarming, wat zorgt voor een stevige en duurzame afwerking. De muren zijn opnieuw opgebouwd met houten raamwerken die zijn gevuld met strobalen. Deze keuze voor strobalen als isolatiemateriaal is niet alleen ecologisch verantwoord, maar geeft ook een heel prettig binnen klimaat. |
|
|
De helft van het dak van de boerderij is voor een groot deel verwijderd en gerepareerd. Na de noodzakelijke herstellingen zijn de oude dakpannen weer teruggelegd, waardoor de karakteristieke uitstraling van het gebouw behouden bleef. Dit is een mooi voorbeeld van hoe moderne technieken en materialen kunnen worden gecombineerd met traditionele bouwmethoden.
De verbouwing van Boerderij Kerkzicht is een prachtig voorbeeld van hoe een historisch gebouw kan worden gerenoveerd met respect voor het verleden, terwijl het tegelijkertijd wordt aangepast aan de behoeften van de toekomst. Deze zorgvuldige aanpak zorgt ervoor dat de boerderij niet alleen zijn historische waarde behoudt, maar ook een duurzame en functionele ruimte biedt voor de komende generaties. Het resultaat zal een harmonieuze mix zijn van oud en nieuw, waarin de geschiedenis van het pand wordt geëerd en tegelijkertijd wordt voorbereid op de toekomst. |
|
|
Bij de verbouwing van Boerderij Kerkzicht is er bewust gekozen voor natuurlijk bouwen. Dit betekent dat er zoveel mogelijk oude materialen zijn hergebruikt en dat de nieuwe materialen vrijwel allemaal afkomstig zijn uit de directe omgeving. Deze duurzame benadering weerspiegelt een groeiend besef van de impact van bouwmaterialen op zowel het milieu als de gezondheid van de bewoners.
Wanneer je de centrale hal binnenkomt, valt direct op hoe de wanden zijn opgebouwd. Ze bestaan uit hergebruikte houten raamwerken, waarin strobalen zijn geperst. Deze stro komt van akkerbouwer Van Beinum 3 km verderop. Het gebruik van lokale materialen minimaliseert de ecologische voetafdruk van de verbouwing en bevordert de verbinding met de omgeving.
De wanden zijn afgewerkt met klei die uit de eigen tuin is opgegraven. Dit onderstreept niet alleen de focus op duurzaamheid, maar ook op het gebruik van natuurlijke en milieuvriendelijke materialen. Verder is het meeste hout hergebruikt. Het hout voor de trap en de twee grote balken in de huiskamer zijn gezaagd uit bomen die in 2022 zijn gekapt in een particuliere tuin in Amstelveen. De trap zelf is gemaakt van zelf tot planken gezaagde bomen die rond 2020 zijn gekapt in Aalsmeer. De planken zijn in ouderkerk gezaagd en verwerkt tot een functioneel en esthetisch element van de boerderij. |
Een ander belangrijk aspect van deze natuurlijke benadering is het gebruik van verf. Alle gebruikte verf is natuurlijke verf, die composteerbaar is en zelfs volgens de producent zonder problemen gegeten kan worden. Dit draagt bij aan een gezonder binnenklimaat, wat essentieel is voor het welzijn van de bewoners.
Het voordeel van natuurlijk bouwen reikt verder dan alleen de herbruikbaarheid van materialen. De gebruikte materialen vergaan tot compost wanneer ze aan de aarde worden teruggegeven, wat bijdraagt aan een circulaire economie. Bovendien zorgen de 45 cm dikke muren voor uitstekende isolatie, waardoor het energieverbruik laag blijft. Dit is niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor de portemonnee van de bewoners. Een bijkomend groot voordeel is dat deze dikke wanden een erg goede geluids- isolerende eigenschappen hebben en ook het weerkaatsen van stemmen absorbeert wat een rustige stille omgeving creert voor de bewoners.
Een ander significant voordeel van natuurlijke bouwmaterialen is dat ze geen giftige dampen afgeven en vocht goed kunnen opslaan en afgeven aan de omgeving, wat vaak wel het geval is bij conventionele bouwproducten. Dit helpt om een gezondere leefomgeving te creëren, vrij van schimmels en schadelijke chemische stoffen die vaak wel in moderne bouwmaterialen te vinden zijn.
In conclusie, de keuze voor natuurlijk bouwen bij Boerderij Kerkzicht is een voorbeeld van hoe duurzaamheid en gezondheid hand in hand kunnen gaan. Door het gebruik van hergebruikte en lokale materialen, natuurlijke verven, en traditionele bouwtechnieken, wordt de boerderij niet alleen een plek om te wonen, maar ook een voorbeeld van verantwoord en toekomstgericht bouwen. Dit project laat zien dat het mogelijk is om respectvol om te gaan met de natuur en tegelijkertijd een comfortabele en gezonde leefomgeving te creëren. |
|
|
|
Energie; Boerderij Kerkzicht: Een Voorbeeld van Duurzaamheid
Boerderij Kerkzicht is een pionier op het gebied van duurzame energieproductie en -opslag, en kan met trots zeggen dat het vrijwel energieneutraal is. Dit wordt bereikt door een combinatie van innovatieve technologieën en het verantwoord gebruik van lokale natuurlijke hulpbronnen. In dit essay zal ik de belangrijkste elementen van deze duurzame aanpak belichten, inclusief het gebruik van zonnepanelen, thuisaccu's en een geavanceerde houtgestookte CV-ketel.
Zonne-energie en Thuisaccu's
Een van de belangrijkste pijlers van de energievoorziening van Boerderijkerkzicht is de installatie van 32 zonnepanelen. Deze zonnepanelen zijn cruciaal voor het opwekken van schone energie, die overdag wordt geproduceerd en kan worden opgeslagen voor later gebruik. Om de energie die tijdens de dag wordt opgewekt optimaal te benutten, zijn er twee grote thuisaccu's geïnstalleerd. Deze accu's slaan overtollige energie op, zodat de boerderij ook 's nachts kan profiteren van de zelfgeproduceerde stroom. Dit systeem maakt het mogelijk om de afhankelijkheid van het elektriciteitsnet te minimaliseren en draagt bij aan een significante vermindering van de ecologische voetafdruk.
Duurzame Verwarming en Warm Water
Naast de opwekking van elektriciteit, richt Boerderij Kerkzicht zich ook op duurzame oplossingen voor verwarming en warm water. Dit gebeurt door middel van een Oostenrijkse computer gestuurd houtgestookte CV-ketel. Deze geavanceerde kachel maakt gebruik van houtsnippers die afkomstig zijn van snoeihout in en rond Amsterdam. Het gebruik van lokaal snoeihout is niet alleen ecologisch verantwoord, maar het draagt ook bij aan de circulaire economie. Door dit hout als energiebron te gebruiken in plaats van het te composteren, wordt de CO2-uitstoot die anders zou vrijkomen, aanzienlijk verminderd. Dit is een belangrijk voordeel, aangezien composteren in Nederland vaak wordt gezien als de standaardpraktijk voor het verwerken van snoeihout.
Lokale Impact en Voorbeeldfunctie
De aanpak van Energie Boerderij Kerkzicht heeft niet alleen voordelen voor de boerderij zelf, maar ook voor de bredere gemeenschap. Door lokaal snoeihout te gebruiken, wordt er een duurzame manier van energieproductie gepromoot die andere particulieren en bedrijven kan inspireren om vergelijkbare praktijken te omarmen. Dit vergroot het bewustzijn over duurzaamheid en kan leiden tot een grotere collectieve inspanning om de impact van klimaatverandering te verminderen.
Conclusie
Boerderij Kerkzicht is een inspirerend voorbeeld van hoe innovatieve technologieën en lokale hulpbronnen kunnen worden gecombineerd om een vrijwel energieneutrale levensstijl te bereiken. Door het gebruik van zonnepanelen, thuisaccu's en een houtgestookte CV-ketel, laat de boerderij zien dat duurzaamheid niet alleen haalbaar is, maar ook leuk en comfortabel kan zijn. Dit model biedt een waardevolle leidraad voor anderen die streven naar een groenere toekomst en bevestigt de noodzaak van lokale initiatieven in de strijd tegen klimaatverandering. |
|